(Thanhuytphcm.vn) - Trong hơn 1 năm triển khai Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, bên cạnh những kết quả đáng khích lệ, có nhiều mô hình hay, cách làm mới, nhiều gương điển hình tiêu biểu…cũng còn không ít địa phương, đơn vị chưa thật sự vào cuộc, cách triển khai còn lúng túng, chung chung, hình thức. Do đó, phải nhận diện những hạn chế, yếu kém và phân tích nguyên nhân, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm để tiếp tục triển khai Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị một cách sáng tạo, đột phá, đạt hiệu quả cao nhất trong thời gian tới.
Lúng túng, chung chung, hình thức
Theo Ban Tuyên giáo Trung ương, một trong những hạn chế, khuyết điểm trong quá trình triển khai Chỉ thị 05 là một số cấp ủy vẫn còn lúng túng. Việc xây dựng kế hoạch, hướng dẫn của một số cấp ủy mặc dù kịp thời, khá đầy đủ nhưng vẫn còn chung chung, nặng tính hình thức. Sự chủ động, sáng tạo của các cấp ủy còn ít, dẫn đến việc triển khai Chỉ thị 05 chưa thật sự phù hợp với điều kiện, đặc thù của địa phương, đơn vị. Một số ban, bộ, ngành, tổ chức chính trị-xã hội ở Trung ương chưa thật sự quan tâm chỉ đạo học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức của cơ quan mình và chưa hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, phối hợp thực hiện theo ngành dọc; có nơi còn khoán trắng cho văn phòng cấp ủy, cho cán bộ chuyên trách nên kết quả rất hạn chế. Nhiều địa phương, đơn vị lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch học tập và làm theo Bác Hồ của tập thể và cá nhân; công tác tuyên truyền, giáo dục mặc dù đã được các cấp ủy quan tâm hơn nhưng chưa thường xuyên, chưa liên tục. Nội dung, hình thức tuyên truyền chưa thật phong phú, chưa phù hợp, nhất là vùng đồng bào có đạo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong thanh thiếu niên, công nhân ở các khu công nghiệp, thanh niên ở nông thôn; trong các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, trường phổ thông.
Việc nêu gương của cán bộ chủ chốt, người đứng đầu và việc thể hiện sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có vai trò hết sức quan trọng. Tuy nhiên, vấn đề này chưa được thực hiện tốt ở nhiều địa phương, đơn vị. Đồng chí Mai Văn Ninh-Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, việc xây dựng kế hoạch làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của các cấp ủy, tổ chức đảng, của bí thư cấp ủy, người đứng đầu một số địa phương, đơn vị còn lúng túng, chậm so với yêu cầu đề ra; tính tiên phong gương mẫu, tinh thần tự giác của nhiều cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn hạn chế. Trong khi đó, vẫn còn những biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí, xa dân, dân chủ hình thức, đoàn kết xuôi chiều, còn nhiều sai phạm trong quản lý đất đai, đầu tư, tài chính, trong công tác cán bộ, làm giảm niềm tin của quần chúng nhân dân vào các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, trái với yêu cầu của Chỉ thị 05.
Theo lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM, sau hơn 1 năm triển khai Chỉ thị 05, việc thực hiện chuẩn mực đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong hệ thống Mặt trận ở một số cơ sở chưa được triển khai đến cán bộ Ban công tác Mặt trận khu phố, ấp; việc đăng ký và đánh giá kết quả nêu gương học tập và làm theo ở một số cán bộ Mặt trận, đoàn viên, hội viên còn chung chung, chưa tổ chức tổng kết việc đánh giá thực hiện các tiêu chí hàng năm. Thông tin, báo cáo về công tác triển khai, kết quả thực hiện của các tổ chức thành viên Mặt trận các cấp chưa được thường xuyên nên hiệu quả công tác tuyên truyền chưa cao, cách làm còn nặng tính hình thức. Ngoài ra, việc lồng ghép với các cuộc vận động, phong trào của Mặt trận chưa cụ thể, thiếu rõ ràng nên gây lúng túng cho cơ sở khi thực hiện.
Nguyên nhân và những bài học kinh nghiệm
Theo nhận định của các cán bộ chuyên trách Chỉ thị 05, nguyên nhân của tình trạng này là do sự vào cuộc thiếu đồng bộ, chưa tích cực của nhiều tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là một số cơ quan ở Trung ương, khu vực quản lý nhà nước, những yếu kém trong lãnh đạo, quản lý trong thực hiện nghị quyết; trong công tác cán bộ, công tác phòng, chống tham nhũng tuy có chuyển biến, tiến bộ nhưng chưa đáp ứng yêu cầu.
Ngoài ra, một số cấp ủy, tổ chức Đảng, địa phương, cơ quan, đơn vị, nhất là một số người đứng đầu chưa thật sự xem đây là công việc thường xuyên, lâu dài, cần kiên quyết, kiên trì, sát sao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thấy hết ý nghĩa thiết thực và trách nhiệm của bản thân trong việc học và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Bác Hồ. Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến những thiếu sót, khuyết điểm trong thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị.
TP Hồ Chí Minh là một trong những địa phương triển khai mạnh mẽ, quyết liệt Chỉ thị 05. Đến nay, sau hơn 1 năm triển khai Chỉ thị 05 trong toàn Đảng bộ, nhiều địa phương, đơn vị ở TPHCM đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ với nhiều mô hình mới, cách làm hay, có nhiều tấm gương tiêu biểu. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số địa phương, đơn vị còn hạn chế, yếu kém trong công tác triển khai Chỉ thị 05. Đồng chí Tất Thành Cang-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM thẳng thắn nhìn nhận: Vẫn còn một số địa phương, đơn vị chưa dành hết tâm sức vào nghiên cứu chỉ đạo, gắn kết trong thực hiện Chỉ thị 05 với Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XI và Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII. Do đó, trong quá trình triển khai vẫn còn tình trạng copy nguyên si, trên bảo sao làm vậy, chưa có sự linh hoạt vận dụng vào đặc thù địa phương, đơn vị của mình. Có những nơi đưa vào thuần túy các hoạt động chuyên môn bình thường, chưa có cách làm, cách vận dụng nhuần nhuyễn các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương; chưa thấy nét đặc thù, đặc trưng của địa phương, đơn vị mình; chưa chỉ ra được các điểm nóng, điểm bức xúc của địa phương, đơn vị mình. Đặc biệt, một số địa phương, đơn vị chưa chỉ ra được các điểm yếu, hạn chế của cán bộ, đảng viên tại địa phương, đơn vị mình là gì; phương pháp khắc phục ra sao. Đồng chí Tất Thành Cang cho rằng, nguyên nhân cơ bản nhất là sự quan tâm của lãnh đạo cấp ủy trong việc nghiên cứu, tập trung chỉ đạo triển khai các chỉ thị, nghị quyết của Đảng chưa đến nơi đến chốn, chưa chặt chẽ trong công tác kiểm tra, giám sát; chưa có cách làm năng động, sáng tạo; thiếu tính quyết liệt và sự kiên trì.
Từ thực tiễn triển khai Chỉ thị 05 trên địa bàn, nhiều địa phương, đơn vị đã rút ra những bài học kinh nghiệm quý giá. Ban Thường vụ Quận ủy Tân Phú (TPHCM) cho rằng, nếu việc triển khai, thực hiện được nhận thức đầy đủ tầm quan trọng và chỉ đạo tổ chức quyết liệt, đồng bộ ngay từ đầu, chú trọng triển khai rộng trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên và Nhân dân, thì hiệu quả thu được sẽ cao. Quyết tâm thực hiện của cấp ủy, của người đứng đầu có tính chất quyết định khả năng thành công và mức độ thành công trong thực hiện Chỉ thị 05 của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, thanh niên, người dân. Công tác kiểm tra, giám sát phải được tăng cường thường xuyên, nhất là vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội, để các đối tượng tham gia thực hiện được đôn đốc, nhắc nhở, việc thực hiện sẽ trở thành thói quen, nề nếp thì hiệu quả sẽ cao hơn.
Bí thư Quận ủy Bình Thạnh (TPHCM) Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, Quận ủy Bình Thạnh đã tiến hành một cách thận trọng, triển khai thí điểm trước, nhân rộng và triển khai đại trà sau. Năm 2014, quận Bình Thạnh đã triển khai thí điểm đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào sinh hoạt định kỳ hàng quý tại tổ dân phố-mặt trận. Ban đầu, mỗi phường chọn 2 tổ dân phố thực hiện, đến năm 2016, nhân rộng mỗi khu phố chọn 2 tổ dân phố và từ năm 2017 triển khai thực hiện đại trà tại 100% tổ dân phố (1.505 tổ dân phố). Cách làm thận trọng nhưng liên tục, kiên trì này đã mang lại kết quả tích cực.
Với cách làm cụ thể, thiết thực, sáng tạo, phù hợp với đặc thù, đặc trưng của mình, trong thời gian qua, nhiều địa phương, đơn vị ở TPHCM nói riêng, cả nước nói chung đã làm tốt việc triển khai Chỉ thị 05, mang lại nhiều kết quả rất đáng biểu dương, khen ngợi. Trong thời gian tới, các cấp ủy từ Trung ương đến địa phương cần kiên quyết khắc phục, loại bỏ những cách nghĩ, cách làm chung chung, hình thức, thiếu sáng tạo; tăng cường động viên, phát huy những mô hình tốt, cách làm hay, kịp thời biểu dương những gương điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh./.
Tô Đình Tuân
(Tổng Biên tập Trang tin Điện tử Đảng bộ TPHCM)