“Không phải chờ đến lúc Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có hiệu lực mà tổ chức công đoàn (CĐ) TP HCM luôn ý thức làm mới mình để tập hợp, thu hút CNVC-LĐ, xứng đáng là chỗ dựa tin cậy của họ”. Bà Trần Kim Yến, Chủ tịch LĐLĐ TPHCM, đã nhấn mạnh như vậy tại buổi làm việc giữa Ban Thường vụ, Thường trực Thành ủy TP với Thường trực LĐLĐ TP vào chiều 15-9.

Lấy sự hài lòng của công nhân làm thước đo

Trình bày khái quát tình hình phong trào CNVC-LĐ và hoạt động CĐ TP HCM, bên cạnh những thành quả đạt được trong công tác chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho CNVC-LĐ, bà Yến cũng thẳng thắn nêu ra những mặt còn hạn chế. Bà Yến khẳng định trong mọi hoàn cảnh, tổ chức CĐ TP luôn coi việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động nhằm đáp ứng nguyện vọng của đoàn viên và người lao động (NLĐ) là yêu cầu mang tính sống còn.

Hướng mạnh hoạt động về cơ sở, lấy sự hài lòng của công nhân (CN) làm thước đo, điều đó đã khẳng định tinh thần năng động, sáng tạo, đổi mới vì NLĐ của tổ chức CĐ TP HCM. Một trong những đơn vị điển hình là CĐ KCX-KCN TP khi khởi xướng nhiều chương trình thiết thực nhằm chăm lo đời sống vật chất lẫn tinh thần cho CN. Trong đó, tiêu biểu là chương trình đưa gạo sạch đến CN. CĐ các KCX-KCN TP đã chủ động phối hợp với đơn vị cung cấp để đưa gạo sạch, bảo đảm chất lượng đến CN với mức giá vừa phải. Với hình thức mua trước, trả tiền sau, chương trình đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của các doanh nghiệp (DN), đặc biệt là CN.

Tháng 9 tới, siêu thị CĐ sẽ được triển khai thí điểm tại KCX Tân Thuận. “CĐ sẽ là đầu mối liên hệ với các DN cung cấp thực phẩm sạch cho CN. CN mua sẽ được tiếp cận các mặt hàng thiết yếu với mức giá giảm so với thị trường. Giúp CN tiếp cận sản phẩm chất lượng, giá cả hợp lý, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm là mục tiêu chúng tôi hướng đến khi mở siêu thị CĐ” - ông Nguyễn Thành Đô, Chủ tịch CĐ các KCX-KCN, cho biết.

Ghi nhận sự nỗ lực trong việc chăm lo đời sống vật chất lẫn tinh thần cho CN, bà Nguyễn Thị Lệ, Trưởng Ban Dân vận Thành ủy, đề nghị tổ chức CĐ cần tập trung nâng cao chất lượng hoạt động CĐ cơ sở nhằm khẳng định vai trò của một tổ chức đại diện cho NLĐ. “Nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của CN và kịp thời giải quyết, làm tốt điều này thì CĐ mới có thể tạo dựng uy tín với NLĐ. Chẳng hạn quá trình cổ phần hóa DN, CĐ phải hiểu được NLĐ cần gì và cần có tiếng nói mạnh mẽ để vừa vận động họ thực hiện đúng chủ trương của nhà nước vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ”.

Quyết liệt xử lý doanh nghiệp bỏ trốn

Tại buổi làm việc, hàng loạt vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền lợi của CNVC-LĐ cũng được đưa ra thảo luận. Đáng lo nhất là tình trạng chủ DN làm ăn thua lỗ rồi bỏ trốn khiến NLĐ mất trắng quyền lợi.

“Thiệt thòi nhất phải kể đến việc nữ CN đang mang thai và trong thời gian nghỉ thai sản. Quy trình xử lý tài sản của DN bỏ trốn quá nhiêu khê khiến việc can thiệp, bảo vệ quyền lợi NLĐ gặp không ít khó khăn” - ông Nguyễn Văn Khải, Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ TP, lo ngại.

Để giải quyết có hiệu quả vấn đề này, LĐLĐ TP HCM đề nghị Ban Cán sự Đảng UBND TP kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan sớm nghiên cứu, ban hành quy trình xử lý nhanh các trường hợp DN bỏ trốn, bảo đảm lợi ích cho NLĐ.

Tình trạng chiếm dụng, trốn đóng BHXH tại các DN cũng rất đáng quan ngại, làm ảnh hưởng đến quyền thụ hưởng của NLĐ. BHXH TP.HCM cho biết 8 tháng đầu năm 2016, tình trạng nợ BHXH có xu hướng tăng. Theo quy định hiện hành, việc khởi kiện DN nợ BHXH là trách nhiệm của tổ chức CĐ. Hằng tháng, BHXH đã chuyển danh sách các DN nợ BHXH qua Thanh tra Sở LĐ-TB-XH và LĐLĐ TP song theo đại diện BHXH TP, vướng mắc hiện nay chính là trình tự, thủ tục khởi kiện. Cụ thể, CĐ chỉ được khởi kiện sau khi cơ quan BHXH, Thanh tra lao động, cơ quan thuế kiểm tra DN, phát hiện có vi phạm, tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính mà DN không thực hiện.

Để tháo gỡ vướng mắc trên, bà Yến cho biết LĐLĐ TP HCM sẽ tiếp tục làm việc với TAND TP và các bên có liên quan, làm rõ quy trình khởi kiện nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các bên trong quá trình tố tụng. “Trước mắt, để bảo đảm quyền lợi cho NLĐ tại các DN nợ hoặc có hành vi chiếm dụng BHXH, LĐLĐ TP kiến nghị Thành ủy chỉ đạo cơ quan BHXH thực hiện những giải pháp hỗ trợ, như cấp thẻ BHYT cho NLĐ đã tham gia đóng BHXH để họ được hưởng chế độ BHYT khi khám chữa bệnh” - bà Yến đề xuất.

Tiếp thu kiến nghị của tổ chức CĐ và BHXH TP HCM, ông Phan Ngọc Minh, Phó Ban Nội chính Thành ủy TP, cho biết sẽ trao đổi với TAND TP để tháo gỡ vướng mắc trong thủ tục khởi kiện DN nợ BHXH một cách nhanh nhất nhằm bảo vệ NLĐ, tránh tình trạng vì chậm khởi kiện mà nợ BHXH phát sinh thêm.